English | Turkçe
Συνήθεις Ερωτήσεις | Χάρτης Πλοήγησης | Συνδέσεις | Επικοινωνία
Κυπριακή ΔημοκρατίαΕπαρχιακές Διοικήσεις
Αναζήτηση: Αναζήτηση
Ιστορικό
English Turkçe

ΕκτύπωσηΕκτύπωση


Για διοικητικούς λόγους η Κύπρος είναι διαιρεμένη σε έξι Επαρχίες. Η διοικητική πρωτεύουσα κάθε Επαρχίας είναι ο ομώνυμος μητροπολιτικός Δήμος (Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος και Κερύνεια).

Κάθε Επαρχίας προϊσταται ο Έπαρχος, ο οποίος είναι ανώτερος δημόσιος υπάλληλος υπαγόμενος στο Υπουργείο Εσωτερικών. Οι Έπαρχοι διορίζονται από την Κυβέρνηση ως τοπικοί εκπρόσωποί της και λειτουργούν ως συντονιστές και σύνδεσμοι για τις δραστηριότητες όλων των Υπουργείων στις Επαρχίες.

Οι Επαρχιακές Διοικήσεις, πέραν του θεσμικού ρόλου που έχουν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Κοινοτήτων Νόμου του 1999, συντονίζουν, καθοδηγούν και υλοποιούν έργα ανάπτυξης στις κοινότητες. Επίσης διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην εκπόνηση, αναθεώρηση και τροποποίηση των Τοπικών Σχεδίων και της Δήλωσης Πολιτικής καθώς και στη διαδικασία μελέτης των ενστάσεων.

Μέσω των δημοσίων υπαλλήλων που υπηρετούν στις Επαρχιακές Διοικήσεις, η Κυβέρνηση παρέχει διοικητική και τεχνική βοήθεια στα πλείστα Συμβούλια Κοινοτήτων και Συμβούλια Συμπλέγματος Κοινοτήτων.

Γενικά οι Επαρχιακές Διοικήσεις με την ποικίλη και πολύπλευρη δράση τους αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του κοινού, τόσο με την παροχή κανονικών διοικητικών υπηρεσιών, με βάση τους διάφορους νόμους και κανονισμούς, όσο και με την εκτέλεση διαφόρων έργων αγροτικής ανάπτυξης. Τα έργα αυτά συμβάλλουν όχι μόνο στην ανάπτυξη της υπαίθρου, αλλά και στην πρόοδο και ανάπτυξη της Κύπρου γενικότερα.

Τοπική Αυτοδιοίκηση

Θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης χειρίζονται οι Δήμοι και οι Κοινότητες. Οι Δήμοι καλύπτουν ποσοστό 65% περίπου του πληθυσμού, ενώ οι Κοινότητες το υπόλοιπο μέρος του πληθυσμού.

Ένωση Δήμων

Η Ένωση Δήμων Κύπρου ιδρύθηκε το 1981 και παρόλο που η εγγραφή μέλους είναι προαιρετική, όλοι οι Δήμοι (33) είναι μέλη της. Ο κύριος σκοπός της Ένωσης είναι να συνεισφέρει στην ανάπτυξη της αυτονομίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να ενεργεί ως εκπρόσωπος των συμφερόντων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έναντι της Κυβέρνησης και άλλων δημόσιων φορέων και οργανισμών. Επίσης αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στις εξελισσόμενες σχέσεις Κύπρου και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Γενική Συνέλευση αποτελεί το ανώτατο όργανο της Ένωσης, το οποίο μπορεί να επιλαμβάνεται και να αποφασίζει για όλα τα θέματα. Η Εκτελεστική Επιτροπή εκτελεί τις αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης. Ο Πρόεδρος της Ένωσης εκπροσωπεί την Ένωση ενώπιον οποιασδήποτε αρχής, ενώ ο Γραμματέας είναι υπεύθυνος για την κανονική διεκπεραίωση των εργασιών της Ένωσης.

Η Ένωση είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Τοπικών Αρχών (IIULA) και του Ευρωπαϊκού Τμήματος της, καθώς και του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών (CEMR). Επίσης εκπροσωπείται στο Κογκέσο των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών της Ευρώπης (CLRAE) του Συμβουλίου της Ευρώπης.

ΔΗΜΟΙ

Ο περί Δήμων Νόμος ψηφίστηκε από τη Βουλή το 1985. Σύμφωνα με το Νόμο αυτό, οποιαδήποτε κοινότητα μπορεί να γίνει Δήμος μετά από τοπικό δημοψήφισμα και έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, εφόσον έχει πληθυσμό πέραν των 5.000 ή έχει την οικονομική δυνατότητα να λειτουργεί ως Δήμος.

Μετά την τουρκική εισβολή το 1974 και την κατοχή του βορείου τμήματος της Κύπρου από την Τουρκία, εννέα Δήμοι έπαψαν να ασκούν τις συνηθισμένες δημοτικές εξουσίες και αρμοδιότητες, διατηρούν όμως τη νομική τους υπόσταση στις ελεύθερες περιοχές της Δημοκρατίας, όπου έχουν προσωρινά την έδρα τους.

Ο Δήμαρχος εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες για θητεία πέντε χρόνων και αποτελεί την εκτελεστική αρχή του Δήμου. Εκπροσωπεί το Δήμο ενώπιον οποιασδήποτε Αρχής της Δημοκρατίας, προεδρεύει των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, της διαχειριστικής επιτροπής και οποιασδήποτε άλλης Δημοτικής Επιτροπής. Εκτελεί τις αποφάσεις του Συμβουλίου και προϊσταται όλων των υπηρεσιών του Δήμου, τις οποίες καθοδηγεί, κατευθύνει και ελέγχει.

Το Δημοτικό Συμβούλιο εκλέγεται με δημόσια ψηφοφορία για θητεία πέντε χρόνων. Το Συμβούλιο διορίζει από τα μέλη του τη διαχειριστική επιτροπή, στα καθήκοντα της οποίας περιλαμβάνονται η ετοιμασία των προϋπολογισμών του Δήμου, της ετήσιας έκθεσης και των ετήσιων λογαριασμών, η παροχή βοήθειας και συμβουλών στο Δήμαρχο κατά την άσκηση των εξουσιών και την εκτέλεση των καθηκόντων του, ο συντονισμός του έργου των διαφόρων επιτροπών που διορίζονται από το Συμβούλιο και η εκτέλεση οποιωνδήποτε άλλων καθηκόντων που ανατίθενται σ΄αυτήν από το Συμβούλιο ή το Δήμαρχο. Το Συμβούλιο μπορεί, επίσης, να διορίζει ειδικές ή μόνιμες επιτροπές οι οποίες έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα.

Στο Νόμο καθορίζονται επίσης οι ανώτερες θέσεις της δημοτικής υπηρεσίας που είναι οι θέσεις του δημοτικού γραμματέα, δημοτικού μηχανικού, δημοτικού ταμία και δημοτικού ιατρού. Πρόσθετες θέσεις μπορούν να δημιουργηθούν όπου διαπιστώνεται τέτοια ανάγκη.

Οι κύριες αρμοδιότητες των Δήμων είναι η κατασκευή, συντήρηση και φωτισμός των δρόμων, η συλλογή, απόθεση και επεξεργασία των σκουπιδιών, η προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος και της καλής εμφάνισης του Δήμου, η κατασκευή, βελτίωση και συντήρηση πάρκων και χώρων πρασίνου και η προστασία της δημόσια υγείας. Το Δημοτικό Συμβούλιο έχει εξουσία να προωθεί, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητές του, αρκετούς άλλους τομείς και δραστηριότητες όπως οι τέχνες, η παιδεία, ο αθλητισμός και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Εκτός από τον περί Δήμων Νόμο, υπάρχουν και διάφοροι άλλοι νόμοι που δίδουν στους δήμους σημαντικές εξουσίες, πέραν αυτών που ΄χουν ήδη αναφρθεί. Τέτοιοι νόμοι είναι, για παράδειγμα, ο περί Οδών και Οικοδομών Νόμος, ο περί Πολεοδομίας Νόμος, ο περί Γάμου Νόμος και ο περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμος.

Οι κυριότες πηγές εσόδων των Δήμων είναι οι διάφορες δημοτικές φορολογίες, τέλη και δικαιώματα (επαγγελματικές άδειες, τέλος ακίνητης ιδιοκτησίας, τέλη διανυκτέρευσης σε ξενοδοχεία, δικαιώματα έκδοσης αδειών, τέλη αποκομιδής σκυβάλων, πρόστιμα, κ.α.) καθώς και κρατικές χορηγίες. Οι φορολογίες, τα τέλη και δικαιώματα αποτελούν τη σημαντικότερη πηγή εσόδων για τους Δήμους, ενώ οι κρατικές χορηγίες αντιπροσωπεύουν μόνο μικρό ποσοστό των τακτικών εσόδων τους. Η Κυβέρνηση επιχορηγεί έργα υποδομής που αναλαμβάνουν οι δήμοι και το ύψος της κρατικής χορηγίας εξαρτάται από το είδος του συγκεκριμένου έργου και τις ανάγκες και δυνατότητες κάθε δήμου. Οι ετήσιοι προϋπολογισμοί των Δήμων υποβάλλονται μέσω του Επάρχου για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο και οι λογαριασμοί τους υπόκεινται σε ετήσιο έλεγχο από το Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας.

ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

Εκτός από τους Δήμους, ο άλλος τύπος πρώτου βαθμού Αρχών Τοπικής Διοίκησης στην Κύπρο είναι τα Συμβούλια Κοινοτήτων και τα Συμβούλια Συμπλέγματος Κοινοτήτων με αρμοδιότητες γενικά παρόμοιες με αυτές των Δήμων, αλλά με μικρότερη αυτοτέλεια.

Τα Συμβούλια Κοινοτήτων και τα Συμβούλια Συμπλέγματος Κοινοτήτων απαριθμούνται στις ελεύθερες περιοχές σε 353, και εκπροσωπούν περίπου το 40% του πληθυσμού και το 90% της εδαφικής έκτασης της Κύπρου. Οι Τοπικές Αρχές των Κοινοτήτων, έχουν αγροτικό, τουριστικό ή και ακόμη βιομηχανικό χαρακτήρα και είναι διάσπαρτες σε ορεινές, ημιορεινές, πεδινές και παράλιες περιοχές της νήσου.

Η λειτουργία των Κοινοτήτων καθώς και οι αρμοδιότητες των Κοινοταρχών και των Συμβουλίων Κοινοτήτων διέπονται από τις πρόνοιες του Περί Κοινοτήτων Νόμου που έχει ψηφιστεί το 1999.

Για κάθε κοινότητα ή κοινότητες που κηρύχθηκαν ως σύμπλεγμα Κοινοτήτων, υπάρχει ένα Συμβούλιο το οποίο είναι αρμόδιο για τη διοίκηση όλων των τοπικών υποθέσεων της Κοινότητας ή Συμπλέγματος Κοινοτήτων αντίστοιχα.

Τα Συμβούλια Κοινοτήτων και τα Συμβούλια Συμπλέγματος Κοινοτήτων αποτελούνται από εκλελεγμένα μέλη, ο αριθμός των οποίων διαφέρει ανάλογα με τον αριθμό των εγγεγραμμένων εκλογέων τους και υπηρετούν για περίοδο πέντε ετών.

Επικεφαλής των Συμβουλίων των Κοινοτήτων και των Συμβουλίων Συμπλέγματος Κοινοτήτων είναι ο Κοινοτάρχης, ο οποίος εκλέγεται για περίοδο πέντε ετών και συμμετέχει στη σύνθεση τους.

Ο Κοινοτάρχης κατέχει ιδιάζουσα θέση στην Κοινότητα ή στο Σύμπλεγμα Κοινοτήτων ως εκ της φύσεως των αρμοδιοτήτων του, όπως είναι η σύγκληση των συνεδριάσεων των Συμβουλίων, η ευθύνη για την εκτέλεση των αποφάσεων των Συμβουλίων, η εκπροσώπηση των Συμβουλίων και η τήρηση του Νόμου και της Τάξεως στην επριοχή των Κοινοτήτων ή Συμπλέγματος Κοινοτήτων.

Στην αρμοδιότητα των Συμβουλίων υπάγεται κάθε ζήτημα που αφορά τοπική υπόθεση, όπως η παροχή κοινοτικών υπηρεσιών, ύδρευσης, ρύθμισης άσκησησ επαγγελμάτων και πλείστες άλλες αναγκαίες υπηρεσίες για την Κοινότητα.

Στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, τα Συμβούλια απολαύουν ικανοποιητικό βαθμό αυτοτέλειας, αλλά ως Αρχές Τοπικής Διοίκησης, που ασκούν την αρμοδιότητα τους κατά παραχώρηση σύμφωνα με τη σχετική Νομοθεσία, υπόκεινται κατά κανόνα σε έλεγχο νομιμότητας και κατ΄εξαίρεση σε έλεγχο σκοπιμότητας αναφορικά με σοβαρά ζητήματα, όπως είναι η απαλλοτρίωση ακίνητης ιδιοκτησίας για κοινοτικούς σκοπούς και η συνομολόγηση διαχρονικής σύμβασης πέραν των πέντε ετών, από κρατικά όργανα.

Η κεντρική Κυβέρνηση μέσω των Επαρχιακών Διοικήσεων παρέχει υποστήριξη και βοήθεια στα Συμβούλια για την εκπλήρωση και προαγωγή των σκοπών και επιδιώξεων τους. Με εξαίρεση τις εύπορες ή και μεγάλες κοινότητες, η Κυβέρνηση παρέχει ουσιαστική διοικητική και τεχνική βοήθεια όπως επίσης και άλλες αναγκαίες υπηρεσίες στις πλείστες κοινότητες, μέσω των Επαρχιακών Διοικήσεων.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση υπό την μορφή Κοινοτικών Συμβουλίων ή Συμπλεγμάτων, χειρίζεται τα θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της, έχοντας στη διάθεση της πολύ περιορισμένους οικονομικούς πόρους. Βασικά οι ελάχιστοι αυτοί πόροι προέρχονται από φόρους που βασίζονται στις πρόνοιες του Περί Κοινοτήτων Νόμου, άσκηση επαγγέλματος, κυνών, υδατοπρομήθειας, πρόστιμα, δικαιώματα έκδοσης αδειών, τέλη αποκομιδής σκυβάλων καθώς και κρατικές χορηγίες που ιδίως για τα αναπτυξιακά έργα ανέχονται σε πολλές περιπτώσεις σε ποσοστό 90%.

Οι ετήσιοι προϋπολογισμοί των Κοινοτικών Συμβουλίων υποβάλλονται στον Έπαρχο για έγκριση και οι λογαριασμοί τους υπόκεινται σε ετήσιο έλεγχο από το Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας.
Αποστολή της σελίδας
© 2012 Κυπριακή Δημοκρατία, Επαρχιακές Διοικήσεις