30-10-2021 09:59

Στην αχλή της ιστορίας γράφονται θυσίες που δεν χωρούν στον κανόνα της ανθρώπινης λογικής. Ιστορίες ανθρώπων με καθάρια ψυχή και σθένος που κατάκτησαν με τον αγώνα και τη θυσία τους μια θέση στο Πάνθεον των ηρώων.

Σεβαστό ιερατείο,

Τιμημένα μέλη της οικογένειας των ηρώων,

Τιμημένοι Αγωνιστές της Ελευθερίας,

Ελληνίδες και Έλληνες,

Με μεγάλη συγκίνηση βρίσκομαι σήμερα μαζί σας στον ιερό αυτό χώρο, όπου συγκεντρωθήκαμε για να µνηµονεύσουµε τρεις ηρωικούς πεσόντες της κυπριακής ελευθερίας.

Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ μπροστά στα τρία παλληκάρια της ΕΟΚΑ, στους τρεις ήρωες του Κυπριακού Ελληνισμού, που θυσίασαν τη ζωή τους στη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59, ενάντια στους Άγγλους κατακτητές: τον Γεώργιο Στυλιανού, τον Βάσο Παναγή και τον Γεώργιο Αναστάση, που έπεσαν στο πεδίο της τιμής και της εθνικής αξιοπρέπειας.

4 Νοεμβρίου 1956 και ο ουρανός του δειλινού φαινόταν κατακόκκινος ωσάν να αντιφέγγιζε το αίμα που χύθηκε. Η μελαγχολία στην πλατεία του Νέου Χωριού λίμναζε. Πολύ μεγάλη για να χωρέσει στα σωθικά. Τα μάτια των τριών ηρώων ασάλευτα κοιτούσαν πέρα τη γαληνεμένη θάλασσα και το φως της λευτεριάς της ψυχής.

O θάνατός τους, συγκλόνισε ολόκληρη την Κύπρο, αλλά ατσάλωνε, από πέρα ως πέρα, τη θέληση για συνέχιση του αγώνα.

Σε κάθε μάχη, σε κάθε δοκιμασία, τα παλληκάρια της ΕΟΚΑ δίδαξαν ότι είναι με τις πράξεις και με τα έργα που κερδίζονται τα μεγάλα και τα σπουδαία. Είναι με τον ιδρώτα και το αίμα που γράφονται οι πιο χρυσές σελίδες της ιστορίας του Κυπριακού Ελληνισμού.

Στον επικό αυτό αγώνα, το Νέο Χωρίο Πάφου ανταποκρίθηκε προσφέροντας τρία από τα καλύτερα βλαστάρια του. Οι ήρωες που σήμερα τιμούμε ανδρώθηκαν και αναδείχθηκαν, όπως και πολλοί συναγωνιστές τους, μέσα από την απλή, αγνή και σκληρή αγροτική ζωή του χωριού.

Οι ήρωες του Νέου Χωριού σφράγιζαν τα κεφάλαια της προσωπικής τους δόξας με την αξία της άφοβης δράσης για την καταξίωση. Έδειξαν πώς αγωνίζονται οι ήρωες και πώς πεθαίνουν. Έδειξαν πώς οι άνθρωποι μπορούν με θαυμαστές υπερβάσεις ν’ αντιπαλεύουν με το θάνατο στα δικά τους μαρμαρένια αλώνια και να υψώνονται σε ινδάλματα, διατηρώντας γιγαντιαία αναστήματα στην αθανασία.

Δεν είναι εύκολο το εγχείρημα να καταγράψει κανείς μέσα σε λίγες σελίδες μια μεγάλη θυσία. Κανένας ήρωας δεν χωράει σε καμιά περιγραφή, μήτε απεικόνιση.

Γεννημένοι και οι τρεις εδώ, στο Νέο Χωριό της Πάφου, ο Γεώργιος Στυλιανού μόλις 18 ετών τότε, ο Βάσος Παναγή 27 και ο Γεώργιος Αναστάση 23, νέοι της εργατιάς και της βιοπάλης, έμελλε να γίνoυν πρότυπα για τις επόμενες γενιές της Κύπρου.

Άνθρωποι του κόπου και του μόχθου, που προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην για αυτούς και τις οικογένειές τους.

Και οι τρεις τους εντάχθηκαν από τους πρώτους στον αγώνα για τη λευτεριά. Με επικεφαλής τον Γεώργιο Στυλιανού, δημιούργησαν τις Ομάδες Κρούσεως Τυφεκιοφόρων του Νέου Χωριού και ανέπτυξαν πλούσια αντάρτικη δράση στην περιοχή, ενώ ετοίμασαν και αυτοσχέδιο διάδρομο ρίψης εφοδίων και προσγείωσης αεροσκάφους που θα μετέφερε μυστικά οπλισμό και εφόδια για τον αγώνα, από την Ιταλία.

Το Νοέμβριο του 1956, σε μια συμβολική έκφραση του πόθου για ελευθερία και αποτίναξη του αγγλικού ζυγού, οι κάτοικοι του Νέου Χωριού, με την παρότρυνση του Στυλιανού, καταστρέφουν το γραμματοκιβώτιο που έφερε τα σύμβολα της αποικιοκρατίας και ύψωσαν την ελληνική σημαία στο σχολείο της κοινότητας.

Σαν απάντηση, οι αποικιοκράτες στέλνουν πάνοπλους στρατιώτες, οι οποίοι, απαγάγουν δύο αθώους χωριανούς και τους χρησιμοποιούν σαν ανθρώπινες ασπίδες.

Οι τρεις αγωνιστές έστησαν ενέδρα, αναμένοντας τη φάλαγγα των κατακτητών για να την κτυπήσουν. Έπληξαν με νάρκη το ένα από τα οχήματα, καθώς στο άλλο βρίσκονταν οι συγχωριανοί τους.

Έριξαν εναντίον των Άγγλων δύο χειροβομβίδες, εκ των οποίων όμως μόνο η μία εκρήγνυται. Προσπάθησαν να διαφύγουν προς τους λόφους.

Κατά την καταδίωξη, ο Στυλιανού, ο οποίος καταζητείτο από το Μάιο του ίδιου έτους για την εκτέλεση ενός Τούρκου αξιωματικού που ανέκρινε και βασάνιζε Έλληνες αγωνιστές και τους συγγενείς τους, πληγώνεται στο πόδι.

Μέσα σε καταιγισμό πυροβολισμών με αυτοθυσία και αυταπάρνηση οι δύο συναγωνιστές του προσπαθούν να τον βοηθήσουν και να τον μεταφέρουν, αλλά συλλαμβάνονται και οι τρεις.

Σε μια ακόμη έκφανση της στυγερότητας και της βαρβαρότητας του αποικιακού καθεστώτος, οι τρεις αγωνιστές, άοπλοι και ανυπεράσπιστοι, εκτελούνται εν ψυχρώ: ο Γιώργος Στυλιανού πυροβολείται στο κεφάλι. Ο Βάσος Παναγή και ο Γιώργος Αναστάση λογχίζονται μέχρι θανάτου.

Τα πτώματά τους μεταφέρονται στο χωριό, όπου οι συγχωριανοί τους, οι φίλοι τους, οι οικογένειές τους, αντί να παραλάβουν τους νεκρούς τους, για να τους πενθήσουν και να τους τιμήσουν, υποχρεώνονται να περάσουν μπροστά από τα κατακρεουργημένα πτώματα, τα οποία, τα ανθρωπόμορφα τέρατα συνέχισαν να πυροβολούν και να λογχίζουν. Στη συνέχεια τους κρέμασαν στα οχήματά τους και τους περιέφεραν στην Πόλη Χρυσοχούς.

«Ο αγώνας της ΕΟΚΑ είναι διδασκαλείο αρετής, άδολης φιλοπατρίας και ανθρωπιάς. Ενέπνευσε τη συμφιλίωση με το θάνατο για την πατρίδα. Την ανιδιοτελή αφοσίωση για τη λευτεριά. Πρόβαλε τα ιστορικά πρότυπα των ανθρώπων, το φιλότιμο και την αυτοθυσία για τα ιδανικά. Δίδαξε το χρέος της μαχητικής συνέπειας έναντι της ιστορίας. Δίδαξε τους λαούς πώς οι δούλοι γίνονται ελεύθεροι» (Γ. Σπανός).

Οδηγός και καθοδηγητής εκείvης της λεβεντογενιάς, ήταv o μυστικός χείμαρρος της ψυχής τoυ έθνους μας και η εσωτερική δύναμη της φυλής μας. Αυτή η δύναμη δημιουργεί τo γαλαξία τωv Ελληνικών θαυμάτων μέσα στo στερέωμα της Ιστορίας. Αυτή η δύναμη οδήγησε τα άλκιμα νιάτα της Κύπρου vα γράψουν νέες σελίδες ένδοξης Ιστορίας.

Κι επειδή, κατά τα λόγια του Αισχύλου, «μόνο εμείς, αντίθετα προς τους βαρβάρους, ποτέ δεν μετρήσαμε τον εχθρό στη μάχη», οι Έλληνες μαχητές της Κύπρου νίκησαν. Γονάτισαν και ταπείνωσαν μια πανίσχυρη αυτοκρατορία.

Αυτό ήταν, κύριες και κύριοι, το μήνυμα και το δίδαγμα, που μας κατέλειπαν οι πρόγονοί μας. Ένα συμβόλαιο Ελευθερίας γραμμένο με το αίμα τους, που αναζητεί ελληνικές ψυχές για να το αναμεταδίδουν και να το συντηρούν μέσα στην πολυτάραχη ζωή και πορεία του έθνους μας.

Φέτος έχουν συμπληρωθεί κιόλας 65 χρόνια από την ηρωική θυσία των παλικαριών της κοινότητας του Νέου Χωρίου. Και ο λαός μας σήμερα εξακολουθεί να βιώνει τις παρενέργειες του μιάσματος της κατοχής. Η µμικρή µμαρτυρική µας πατρίδα συνεχίζει ακόμα να αγωνίζεται για απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών μας και για αποκατάσταση των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που βάναυσα καταπατεί εδώ και 47 χρόνια ο τουρκικός Αττίλας.

Οι πληγές παραμένουν ακόμη ανοιχτές και ανεπούλωτες.

Χρέος μας προς την ιστορία μας, προς τους ήρωές μας, προς τα παιδιά μας, αλλά και τις μελλοντικές γενιές να παραμένουμε ακλόνητοι και αμετακίνητοι στον αγώνα μας, μέχρι να πετύχουμε μια έντιμη, δίκαιη και αξιοπρεπή διευθέτηση που θα αποκαθιστά το δίκαιο στο νησί μας.

Η Τουρκία συνεχίζει να δυναμιτίζει την ένταση με την προκλητική της στάση και να επιβαρύνει το κλίμα, αποτρέποντας την επανέναρξη των συνομιλιών. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δηλώνει την αποφασιστικότητά του να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με μοναδικό στόχο την επίτευξη μιας δίκαιης και λειτουργικής λύσης, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Μίας λύσης, η οποία θα οδηγεί σε ένα νέο καθεστώς, πλήρως απαλλαγμένο από αναχρονιστικές εγγυήσεις και παρουσία ξένων στρατευμάτων.

Μίας λύσης, η οποία θα επανενώνει τον τόπο μας και θα αποκαθιστά το διεθνές δίκαιο, αλλά και τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα τα οποία απολαμβάνει στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου ο κάθε πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δικαιώματα που σήμερα μας αποστερεί η κατοχική Τουρκία, με τη συνέχιση της παράνομης κατοχής της Κύπρου μας.

Θέλουμε και διεκδικούμε μια βιώσιμη λύση που θα εξασφαλίζει τη φυσική και εθνική επιβίωση των σημερινών και των μελλοντικών γενεών όλων των νόμιμων κατοίκων του νησιού μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Θέλουμε μια Κύπρο ελεύθερη, ανεξάρτητη και κυρίαρχη, με όλους τους πολίτες της να ζουν και να δημιουργούν σε συνθήκες ασφάλειας, συνεργασίας και ευημερίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δηλώνει την ετοιμότητα του για ένα νέο κύκλο διαπραγματεύσεων, ώστε να καταλήξουμε σε μια λύση στη βάση των ψηφισμάτων και αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και των αρχών, των αξιών και του κεκτημένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μόνο τότε θα εξασφαλίσουμε το μέλλον που αξίζει στον τόπο μας. Το μέλλον που αξίζει σε μάς και στα παιδιά μας.

Το μέλλον για το οποίο ο Γεώργιος Στυλιανού, ο Βάσος Παναγή και ο Γεώργιος Αναστάση, πότισαν με το αγιασμένο αίμα τους το ιερό χώμα της πατρίδας μας.

Είναι γεμάτες οι σελίδες της κυπριακής ελευθερίας με θυσίες λαμπρών αγωνιστών, με πράξεις ηρωισμού και αυταπάρνησης, με πράξεις διεκδίκησης των δικαίων μας.

Αποτελεί ελάχιστο χρέος μας και ηθική υποχρέωση, η θύμηση και η τιμή σε εκείνους που τόλμησαν να αρθούν πάνω από την πρόσκαιρη ζωή θυσιάζοντας την για την πατρίδα και τον λαό μας. Για ελευθερία και δικαιοσύνη.

Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα που θα τους συνοδεύει.

(ΕΚ/ΕΧΡ)