Υπουργείο Εσωτερικών Μετάβαση στο περιεχόμενο
Κυπριακή Δημοκρατία Υπουργείο Εσωτερικών
16/10/2022

Επιμνημόσυνος λόγος του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νίκου Νουρή στο εθνικό μνημόσυνο του ήρωα του απελευθερωτικού αγώνα ‘55-΄59 Παναγιώτη Τουμάζου





16-10-2022 10:18

Ο ήρωας Παναγιώτης Τουμάζου, που σήμερα μνημονεύουμε, ήταν ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ που πολεμούσε με ένα κλωνάρι της ελιάς στην τσέπη του. Ανόθευτος, καθάριος, άφθαρτος, με βαθυστόχαστα οράματα, πολεμούσε για τις αρχές και τις αξίες του Έλληνα στρατιώτη. Πολεμούσε για την ελευθερία και μόνο γι΄αυτή.

Το βράδυ της 22ας Οκτωβρίου του ΄58 με ενθουσιασμό, με το φρόνημα στα ύψη, αλλά και επίγνωση της αξίας της θυσίας για τον αγώνα για ειρήνη και ελευθερία, κίνησε μαζί με τους συναγωνιστές του για τη διατεταγμένη αποστολή. Το σκοτάδι πύκνωσε και το φεγγάρι ήταν λειψό. Βαρύς ο ουρανός… θαρρείς και προμήνυε το κακό που θα ακολουθούσε.

Στη μάχη που ακολούθησε μέσα σε καταιγισμό πυρών, ο Παναγιώτης προσπαθώντας ανεπιτυχώς να ενεργοποιήσει μια νάρκη έδωσε την ευκαιρία στους κατακτητές να τον πυροβολήσουν θανάσιμα στο κεφάλι.

Γονατιστός ο ήρωας στη γη που τον ανέθρεψε εγκλωβίζεται στη γαλήνη της αθανασίας, ανεβαίνοντας στο πάνθεον των ηρώων του Ελληνικού στερεώματος. Και η αοίδιμη ψυχή του συναπαντά τις υπόλοιπες μορφές των ηροωμαρτύρων.

Κι όμως, σε αυτόν τον τραχύ αγώνα εναντίον του αποικιοκρατικού ζυγού, ο Γιωτής, όπως τον φώναζαν οι φίλοι ή Ονήσιλος, όπως ήταν γνωστός στην οργάνωση, πέφτει μαχόμενος.

Έφυγε ο Παναγιώτης με φρόνημα ακμαίο και με ένα κλαδί ελιάς στην τζέπη, ποτίζοντας με το αίμα του το δέντρο της ελευθερίας και γράφοντας μαζί με τους υπόλοιπους ήρωες της ΕΟΚΑ άλλη μια σελιδα ένδοξης Ελληνικής Ιστορίας.

Ελληνίδες Έλληνες, ανατρέχοντας στους αγώνες των παλληκαριών της θρυλικής ΕΟΚΑ είναι να διερωτάσαι ποιά ήταν αυτή η αόρατη δύναμη που ωθούσε τους απειροπόλεμους νέους μας να ορθώνουν ανάστημα και σθένος απέναντι στον υπέρμετρα ισχυρότερο αντίπαλο;

Από πού αντλούσαν την ψυχική δύναμη να αποδοκιμάζουν κατάφατσα τον σιδηρόφρακτο αποικιοκράτη, αψηφώντας τον θάνατο πολεμώντας έναν άνισο αγώνα;

Ο Παναγιώτης Τουμάζου, με ακμαίο το φρόνημα, ανέβηκε τα σκαλιά της αθανασίας και διάβηκε με υπερηφάνεια την πόρτα της αιωνιότητας.

Είναι γι’ αυτό που με αισθήματα δέους, συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας βρισκόμαστε σήμερα εδώ, στον ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής Επισκοπής Λεμεσού, για να αποτίνουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής.

Αισθάνομαι την υποχρέωση να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και τα μέλη του Εθνικού Σωματείου Προσφύγων Επισκοπής «Παναγιώτης Τουμάζου», αλλά και τα τιμημένα μέλη της οικογένειάς του, για την τιμητική για μένα πρόσκληση αλλά και για την προσπάθεια που καταβάλλετε σε καιρούς δύσκολους, διατηρώντας την ιστορική μνήμη και την ταυτότητα του τόπου μας αποδίδοντας τις πρέπουσες τιμές σε αυτούς στους οποίους οφείλουμε την ελευθερία μας.

Ο Γιωτής, γέννημα και θρέμμα της Αμμοχώστου, στο άνθος της νιότης του, δήλωσε «παρών» στο κάλεσμα της πατρίδας. Νέος με βαθύ θρησκευτικό αίσθημα και υψηλούς μορφωτικούς στόχους ήταν από τους πρώτους που εντάχθηκαν στην Α.Ν.Ε., την Άλκιμη Νεολαία της Ε.Ο.Κ.Α. του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου, μαζί με τον ήρωα Πετράκη Γιάλλουρο, τον οποίο άνανδρα σκότωσαν οι Άγγλοι στρατιώτες.

Σε ηλικία μόλις 16 ετών, ο Παναγιώτης μετέχει στον αγώνα με ρίψη φυλλαδίων, αναγραφή συνθημάτων, πριν αναλάβει πιο δύσκολες αποστολές στις ομάδες κρούσης και σε ενέδρες.

Τον Δεκέμβριο του 1955 έλαβε μέρος σε βομβιστική επίθεση εναντίον στρατιωτικού οχήματος ενώ στις 20 Ιουλίου του ‘58, με εντολή της Οργάνωσης, μαζί με συναγωνιστή του επιτέθηκαν εναντίον Τούρκου πράκτορα των Άγγλων.

Όντας θύμα προδοσίας, ο Γιωτής εντάσσεται στην ανταρτική ομάδα της περιοχής Σολιάς με το ψευδώνυμο «Ονήσιλος» και μετέχει σε πολλές ενέδρες εναντίον των αποικιοκρατών.

Τον Οκτώβριο του 1958, όπως αφηγείται ο συναγωνιστής του, Αντωνάκης Σολομώντας, ενέδρευαν για 13 συνεχόμενες νύχτες στο δρόμο Κακοπετριάς - Καρβουνά με εντολή του τομεάρχη να κτυπήσουν με ενέδρα. Τη 13η ημέρα, ο Γιωτής έκοψε ένα κλαδί αγριελιάς και το έβαλε στην τζέπη του λέγοντας στους συναγωνιστές του ότι «Αν πέσει κτυπημένος, θέλει να το βρουν οι κατακτητές για να αντιληφθούν ότι η ΕΟΚΑ πολεμά για την ειρήνη».

Το σούρουπο στις 7.15 της 22ας Οκτωβρίου του ’58, έκαναν την εμφάνιση τους δυο μεγάλα στρατιωτικά οχήματα και τα παλληκάρια μας τους επιτέθηκαν. Ο Αντωνάκης Σολομώντας με το αυτόματο στο χέρι και ο Γιωτής έτοιμος να πυροδοτήσει τη νάρκη. Ο μηχανισμός της νάρκης μπλόκαρε και ο Γιωτής χωρίς να διστάσει, αγνοώντας τον κίνδυνο, σηκώθηκε για να ρίξει χειροβομβίδα. Μια αγγλική σφαίρα όμως τον έπληξε θανάσιμα στο κεφάλι.

Το νεκρό σώμα του ήρωα βρέθηκε το επόμενο πρωινό στον τόπο της ενέδρας.

Η σύνοψη της ζωής του ήρωα που σήμερα τιμούμε, η πορεία και η θυσία του, αποτελούν άλλο ένα ορόσημο στην ένδοξη ιστορία που η ΕΟΚΑ έγραψε στα βουνά και τις πεδιάδες, στα λαγκάδια και στα δάση της πατρίδας μας. Πρότυπο ανδρείας, ανιδιοτελούς προσφοράς, ηρωισμού και αυτοθυσίας. Γόνος δωδεκαμελούς οικογένειας με γονείς τον Θεόφιλο και την Αρτεμισία Τουμάζου, που τον γαλούχησαν στα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη. Τιμούμε, επίσης, σήμερα τη μνήμη των περήφανων γονιών του.

Μνημόσυνα όπως το σημερινό μάς οδηγούν νοερά στο μονοπάτι της αθανασίας που οι ήρωες μας περπάτησαν. Μας αναβαπτίζουν στο κορυφαίο έπος της Ιστορίας μας. Αυτό του 1955 - 59 επιμηκύνοντας τις θύμησες μας ότι σε αυτό το ακρωτήρι της Μεσογείου, ο λαός αντιστάθηκε, προτάσσοντας ανάχωμα τα στήθη του, μπροστά στις σιδερόφραχτες στρατιωτικές δυνάμεις.

Ξεσκονίζουν ακόμα την ιστορική μας μνήμη θυμίζοντας το εθνικό μας χρέος και καθήκον που μας προστάζει να φανούμε αντάξιοι συνεχιστές του αγώνα των ηρωικών παλληκαριών μας ώστε να παραδώσουμε στα παιδιά μας το ίδιο απόθεμα εθνικής αξιοπρέπειας που εμείς κληρονομήσαμε.

Μας υπαγορεύουν ακόμα να αγωνιστούμε αταλάντευτα και ανυποχώρητα για να διαφυλάξουμε το μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού στη γη των προγόνων μας.

Και οφείλουμε κύριες και κύριοι, να διαβεβαιώσουμε ότι αμετάθετος και αμετάκλητος στόχος μας είναι να συνεχίσουμε ενωμένοι να εργαζόμαστε ακούραστα για την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του εθνικού μας προβλήματος, όπως αυτή ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τις αρχές και αξίες της ΕΕ.

Μιας λύσης που θα επανενώνει πραγματικά τον τόπο και την κοινωνία και θα δημιουργεί ευοίωνες προοπτικές για το μέλλον.

Μίας λύσης που θα εξασφαλίζει την εδαφική ακεραιότητα και την πλήρη κυριαρχία της πατρίδος μας.

Που θα σέβεται στο ακέραιο το Διεθνές Δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και θα διαλαμβάνει τον τερματισμό των αναχρονιστικών Συνθηκών Εγγυήσεων και την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων.

Η Κυβέρνησή μας, δια του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, έχει καταστήσει ξεκάθαρη την αποφασιστικότητα και την πολιτική βούληση μας για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Απαραίτητη προϋπόθεση η δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος που θα υποβοηθά τις όποιες προσπάθειες, μακριά από εντάσεις ή απειλές.

Δυστυχώς όμως, η απαράδεκτη στάση της Τουρκίας, αλλά και των εγκάθετων της στο ψευδοκράτος, οι έκνομες ενέργειές της στο Αιγαίο, τα Βαρώσια, αλλά και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ενέργειες που στρέφονται εναντίον της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της πατρίδας μας και συντηρούν μια νωθρή στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις, ενταφιάζοντας την όποια προοπτική της επανένωσης του νησιού μας.

Και ενώ για 48 ολόκληρα χρόνια είμαστε μάρτυρες της προσπάθειας της Τουρκίας η οποία προκλητικά και αλαζονικά προσπαθεί να εποικίσει το κατεχόμενο τμήμα της πατρίδας μας, τους τελευταίους μήνες γινόμαστε μάρτυρες ενός ακόμα μεθοδευμένου και ειδεχθούς εγκλήματος. Του οιονεί «εποικισμού» του εδαφών που ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω της καθημερινής, συστηματικής και καθοδηγούμενης προώθησης χιλιάδων παράτυπων μεταναστών, μέσω της πράσινης γραμμής.

Πρέπει να αφυπνιστούμε και να αντιληφθούμε κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενοι ότι ο εχθρός ένας είναι. Μια και η πατρίδα μας. Μπροστά στον κίνδυνο που σήμερα διατρέχουμε δεν χωρούν ούτε κομματικές έριδες ούτε ψηφοθηρικές τάσεις. Τα ψευτοδιλήμματα που κάποιοι θέτουν, η κριτική, και ενίοτε η πολεμική που ασκείται από μια μικρή μειοψηφία δεν μας ακουμπούν, απλά γιατί κάθε μας ενέργεια στοχεύει απλά και μόνο στην εξυπηρέτηση του καλώς νοουμένου συμφέροντος της πατρίδας.

Όταν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Μάλτα και η Ισπανία κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου γιατί το ποσοστό αιτητών ασύλου έφτασε στις χώρες τους το 1% του πληθυσμού, τι πρέπει να κάνουμε εμείς που δυστυχώς το δικό μας ποσοστό έφτασε στο 6%;

Aυτή η νέα παράνομη εισβολή πληθυσμών στις ελεύθερες περιοχές, αποτελεί ακόμη μια έκνομη ενέργεια της Τουρκίας, που στόχο έχει τη δημογραφική αλλοίωση και αλλοτρίωση της χώρας μας. Οι Τούρκοι επιδιώκουν ακόμη την πρόκληση οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών προβλημάτων. Δεν έχουμε καμιά αναστολή και κανένα δισταγμό να δώσουμε κάθε βοήθεια και στήριξη στους πραγματικά έχοντες ανάγκη. Αλλά οι κατευθυνόμενοι από την Τουρκία δεν είναι πρόσφυγες. Είναι οικονομικοί μετανάστες που στην πλειοψηφία τους, τους βαφτίζουν ψευδοφοιτητές οι αρχές του ψευδοκράτους.

Ακτίδα αισιοδοξίας, κύριες και κύριοι, το πρόσφατο προσχέδιο Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που μας αναγνωρίζει επίσημα και για πρώτη φορά, το δικαίωμα παρεμπόδισης εισόδου στη Δημοκρατία παράτυπων μεταναστών μέσω της Πράσινης Γραμμής διασαφηνίζοντας ότι αυτή δεν αποτελεί το εξωτερικό σύνορο. Και είναι γι΄αυτό τον λόγο που μη έχοντας άλλη επιλογή προχωρούμε στα μέτρα ανακοπής στην πράσινη γραμμή. Γιατί μπροστά σε αυτές τις απειλές, η Κυβέρνηση δεν μπορεί να εφησυχάζει. Ακατάπαυστα και προς κάθε κατεύθυνση στηλιτεύουμε τις παράνομες ενέργειες, που αντιβαίνουν το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Και είναι γι΄ αυτό τον ίδιο λόγο, που μόλις προχθές ζήτησα στο Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών στο Λουξεμβούργο να τεθούν συγκεκριμένοι όροι που να προστατεύουν την Κυπριακή Δημοκρατία από τις μεταναστευτικές ορδές, πριν την παραχώρηση βοήθειας 200 εκατομμυρίων που προορίζεται για την Τουρκία. Πρόσθετα διεκδικήσαμε την ανάγκη αναστροφής των τουρκικών ενεργειών, συμπεριλαμβανομένων των τετελεσμένων που επιχειρούν στην κλειστή πόλη των Βαρωσίων.

Είναι η ώρα η Τουρκία, μακριά από τακτικισμούς, να δείξει στην πράξη ότι διαθέτει τη βούληση να κτίσουμε τις βάσεις που θα δώσουν τη δυνατότητα στον Γενικό Γραμματέα να κηρύξει την επανέναρξη ενός επί ίσοις όροις διαλόγου.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει καλέσει επανειλημμένα τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας να αποδεσμευτούν από τις αγκυλώσεις της Αγκυρας ώστε μαζί να καρπωθούμε τα οφέλη που μας προσφέρει η Ευρωπαϊκή μας προοπτική, σε μια επανενωμένη και απολύτως ανεξάρτητη πατρίδα, απαλλαγμένη από τις όποιες εξαρτήσεις.

Γι΄αυτά τα ίδια ιδανικά πολέμησαν οι ήρωες μας. Γι΄ αυτά τα πιστεύω θυσιάστηκε χαρίζοντας την ίδια τη ζωή του στην πατρίδα ο ήρωας που σήμερα τιμούμε, ο Παναγιώτης Τουμάζου.

Η απόδοση τιμής σε αυτούς που αγωνίστηκαν για την ελευθερία της Κύπρου και θεμελίωσαν με το θάνατό τους την Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί ανεξόφλητο και επιτακτικό χρέος για όλους εμάς.

Ο ηρωομάρτυρας Παναγιώτης Τουμάζου χάραξε την ψυχή μας, τις συνειδήσεις και τις μνήμες μας. Η θυσία του μαζί με αυτή του Αυξεντίου, του Μάτση του Καραολή, του Παλληκαρίδη και τόσων άλλων παλληκαριών είναι αυτές μας κρατούν σήμερα όρθιους, εμπνέοντάς μας για τη συνέχιση του δικού μας αγώνα για ελευθερία.

Η μνήμη του Παναγιώτη ας παραμείνει ακοίμητη και αιώνια και ας καταστεί μόνιμος οδηγός και σύμβουλός μας. Αιωνία του η μνήμη. Αιώνια και αθάνατη να ‘ναι η μνήμη του συνόλου των ηρώων μας στους οποίους σεμνά υποκλινόμαστε.

(ΕΦυς/ΕΠ)


Πίσω στην προηγούμενη σελίδα