08-05-2023 19:02
Λίγες ημέρες πριν τη μεγαλοπρεπή εορτή αφιερωμένη στη μητέρα, στεκόμαστε με σεβασμό απέναντι στην προτομή της Μάνας του Αγνοουμένου, που ορθώνεται μία ανάσα από τα αιματοβαμμένα χώματά μας, εδώ στο μνημείο –σύμβολο τιμής– στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Στεκόμαστε αντίκρυ στη μαυροφορεμένη μάνα, προσωποποίηση του δραματικού, ανειρήνευτου και αδιάκοπου αγώνα, που ψάχνει να βρει το αγνοούμενο παιδί της, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που αποτελεί μεγάλη τιμή για εμένα να βρίσκομαι σήμερα εδώ, αποτίνοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής για το μαρτύριό της, τον πόνο και την καρτερία που ανακλάται στο βλέμμα της, συνεχίζοντας ακούραστη να κουβαλά στους ώμους της το δράμα της αβεβαιότητας για την αδιευκρίνιστη τύχη των αγνοούμενων παιδιών της, Κυπρίων και Ελλαδιτών.
Η εορτή της τιμάται στην καρδιά της άνοιξης, όταν η ζωή αναβιώνει την ανάταση, αντιτιθέμενη στην πορεία του χρόνου. Η Μάνα, καθρέφτης της σιωπής και της καλοσύνης, σηκώνει τα βάρη αγόγγυστα, σαν βράχος και αποκούμπι για τα δικά της παιδιά, αλλά και τα παιδιά όλου του κόσμου.
Έστω και αν έχουν περάσει 49 ολόκληρα χρόνια, ο καημός της δεν εκπνέει. Η μάνα βουβά αναζητά με μία μικρή φωτογραφία διαβατηρίου –ό,τι της απέμεινε μετά τον ξεριζωμό– το σπλάχνο της, υψώνοντάς την με τα «δύο ασφυχτικά συνωστισμένα χέρια» της.
Ο μνημειακός αυτός χώρος της Μάνας του Αγνοουμένου δεν αποτελεί απλά μια άψυχη υπόσταση. Οι ηφαιστειογενείς πέτρες που περιβάλλουν το άγαλμά της, αποτελούν τους σηματωρούς των σαράντα τριών (43) συν άλλων χιλίων εξακοσίων δέκα εννέα (1619) ονομάτων που βρίσκονται στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων των διακοινοτικών ταραχών του 1963-1964 και της εισβολής του 1974. Και κάτω από την κάθε πέτρα, κρύβεται μια πραγματική ιστορία άφταστου θάρρους και προσφοράς προς την πατρίδα.
Κύριες και κύριοι,
Εκδηλώσεις όπως η σημερινή δεν προσδοκούν τα συνθήματα και αλαβάστρινα λόγια. Εκδηλώσεις όπως αυτή πρέπει και οφείλουν να μας θυμίζουν τη δέσμευση και υπόσχεσή μας για εγρήγορση του αγώνα για ανατροπή των κατοχικών δεδομένων και επανένωση της πατρίδας μας. Αποτελούν την υπόμνηση και επιταγή του χρέους μας για εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο κυπριακό πρόβλημα, χωρίς στρατούς κατοχής και εγγυήσεις, που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του λαού και θα προϋποθέτει τη διακρίβωση της τύχης όλων των αγνοουμένων. Μιας λύσης, που θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις βασικές ελευθερίες και την αρμονική συμβίωση.
49 χρόνια από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή, και εξακολουθούμε να βιώνουμε τις τραγικές συνέπειες της κατοχής. Για σχεδόν πέντε δεκαετίες, οι αρχές του Διεθνούς Δικαίου παραβιάζονται κατάφωρα, ενώ στα τουρκοκρατούμενα μέρη μας συνεχίζεται ο εποικισμός, η παράνομη εκμετάλλευση των περιουσιών μας και η υβριστική βεβήλωση της θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η επίλυση του Κυπριακού έχει τεθεί ως μείζον θέμα στην ατζέντα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, με την προσπάθεια αυτή τη στιγμή να εστιάζει στην άρση της στασιμότητας και του αδιεξόδου, και στην εκκίνηση των συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν. Ο Πρόεδρος συνεχίζει τη σειρά επισκέψεων σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με στόχο η ΕΕ να διαδραματίσει έναν πιο ενεργό και πρωταγωνιστικό ρόλο για τη δημιουργία των προϋποθέσεων που θα επανεκκινήσουν τις διαπραγματεύσεις και θα οδηγήσουν σε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων, πάντα εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών και στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Για να επιτευχθεί αυτό είναι απαραίτητο να εργαστούμε μέσα σε πνεύμα ενότητας και συλλογικότητας, για να κερδίσουμε το δίκαιο και αυτονόητο: την απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας, καθώς και τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των νόμιμων κατοίκων της.
Αγαπητοί,
Οι πρόσφυγές μας ζουν με τον άσβεστο πόθο της επιστροφής στη γη τους, στους τόπους που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Αναγνωρίζοντας τα βάρη που επωμίστηκαν, συνέπεια της τουρκικής εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής, θεωρούμε χρέος μας, ως Κυβέρνηση και πολιτεία, να τους στηρίξουμε, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας. Γι’ αυτό και ως Υπουργείο Εσωτερικών εστιάσαμε από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων μας στα θέματα παροχής στεγαστικής βοήθειας και επιδόματος ενοικίου σε εκτοπισθέντες. Από τη μία αναθεωρούνται διαδικασίες και εφαρμόζονται –για πρώτη φορά– κριτήρια για παροχή στεγαστικής βοήθειας, με στόχο τον πιο αξιοκρατικό χειρισμό. Σε ό,τι αφορά στο επίδομα ενοικίου, τροποποιούνται τα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ αυξάνουμε το ποσό, στη βάση των σύγχρονων αναγκών της κοινωνίας και των νέων δεδομένων της κυπριακής αγοράς.
Να σημειώσω, επίσης, πως δεν διστάσαμε να έρθουμε αντιμέτωποι και με το χρόνιο πρόβλημα της στατικής επάρκειας των πολυκατοικιών στους προσφυγικούς συνοικισμούς. Άμεσα επιχειρήσαμε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο μακροχρόνιο αυτό ζήτημα, αποφεύγοντας πρόσκαιρες και πρόχειρες λύσεις. Επικεντρωθήκαμε στη μεγάλη εικόνα: να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των ενοίκων μια βιώσιμη και αξιοπρεπή διαβίωση, χωρίς να αγνοούμε αφενός τους υπαρκτούς κινδύνους και αφετέρου την κρισιμότητα για λήψη άμεσων μέτρων.
Κύριες και κύριοι,
Κοντά πενήντα χρόνια, οι κατεχόμενοι δήμοι και κοινότητές της Κύπρου περιμένουν καρτερικά την επιστροφή, βάζοντας μπροστάρηδες τις Μάνες που έχασαν εαυτό και πατρίδα, που συμβολίζουν τη γη, τη φύση και τη γέννηση. Η Κύπρια Μάνα, την οποία τιμούμε σήμερα, γίνεται η κραυγή της μαρτυρικής Νήσου μας και μάς θυμίζει ότι ακόμα έχουμε το χρέος της επιστροφής.
Γι’ αυτό, κλείνοντας, αισθάνομαι την υποχρέωση να ευχαριστήσω, τόσο εγώ προσωπικά όσο και εκ μέρους της Κυβέρνησης, την Επιτροπή Κατεχόμενων Κοινοτήτων για τη διοργάνωση αυτής της σημαντικής τελετής, η οποία συντηρεί μηνύματα μνήμης, ευγνωμοσύνης, αλλά και προσήλωσης στον στόχο της διακρίβωσης της τύχης και της τελευταίας περίπτωσης αγνοούμενού μας.