12-09-2021 10:40
Καταρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση να χαιρετίσω την εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Κυριάκου Παπαδόπουλου με τίτλο «Αμίαντος: Το διαμάντι του Τροόδους». Ένα έργο, καρπός μεγάλου κόπου, μέσα από τις σελίδες του οποίου ξεδιπλώνεται η συσσωρευμένη γνώση ετών της τοπικής κοινωνίας του Αμιάντου. Γαντζωμένος στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους, ο Αμίαντος έχει μια μοναδική ιστορία να αφηγηθεί.
Στο ξεχωριστό αυτό βιβλίο, που θα παρουσιάσει ο ίδιος ο συγγραφέας αμέσως μετά, περιγράφεται η εξέλιξη της περιοχής του Αμιάντου, με αναφορές από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αγγίζοντας κυρίως τις πτυχές της σύγχρονης ιστορίας.
Πρόκειται για ένα εξαιρετικό πολυσέλιδο πόνημα, ο συγγραφέας του οποίου δεν χρειάζεται συστάσεις. Ο κ. Κυριάκος Παπαδόπουλος, έχει στο βιογραφικό του πλούσια συγγραφική δραστηριότητα και μέσα από το βιβλίο αυτό προσφέρει το απόσταγμα της πλούσιας έρευνάς του για την περιοχή.
Η συγγραφή του βιβλίου ήταν αποτέλεσμα μιας μακράς, επίμονης και συνεχούς μελέτης φακέλων, εγγράφων και τόμων παλαιών εφημερίδων, μαρτυριών και συνεντεύξεων ανθρώπων που έζησαν στην περιοχή.
Το βιβλίο εμπλουτίζεται με σημαντικές φωτογραφίες. Περιλαμβάνει ποιήματα και διηγήματα, μερικά από τα οποία αποτυπώνουν πολιτιστικές και ιστορικές αξίες.
Αποτελεί δε σημαντική πηγή πληροφοριών για τον πολιτισμό του, τα ήθη και έθιμα, τους ανθρώπους του Αμιάντου. Περιέχει ένα συνονθύλευμα άλλων πληροφοριών, όπως γεωγραφικές και γεωμορφολογικές, τα τοπωνύμια, τη χλωρίδα της περιοχής, πληθυσμιακά στοιχεία, στοιχεία για τους κάτοικους και τις ασχολίες τους, στοιχεία για την τοπική αυτοδιοίκηση και την ανάπτυξη του θεσμού. Πληροφορίες, που αναδεικνύουν την ενεργό συμμετοχή της Κοινότητας του Αμίαντου στο ιστορικό και οικονομικό γίγνεσθαι του τόπου μας, στις εξαγωγές και το εμπόριο του νησιού μας.
Πολύ περισσότερο, το βιβλίο αυτό θεωρώ ότι αποτελεί τον αδιάψευστο μάρτυρα της σύγχρονης ιστορίας του τόπου, με σημείο αναφοράς χιλιάδες εργαζομένους που έδωσαν ζωή σε δυο χωριά, τον Πάνω και Κάτω Αμίαντο.
Το αμιαντωρυχείο έχει χαράξει τη ζωή της Κοινότητας Αμιάντου, έχει επηρεάσει την ιστορία του κι έχει σημαδέψει το μέλλον του.
Η πορεία της ιστορίας του Αμιάντου, απόλυτα συνυφασμένη με το μεταλλείο της περιοχής. Σκιαγραφεί τις τραχιές και δύσκολες συνθήκες εργασίας της τότε εποχής στα ορυχεία, σε μία εποχή που οι άνθρωποι αναγκάζονταν να παλέψουν για την επιβίωσή τους. Η ανάγκη για ένα κομμάτι ψωμί δημιουργεί στην κοινότητα την αφετηρία μιας πορείας ακμής, η οποία όμως σύντομα, μέσα από τις συγκυρίες της εποχής, οδήγησε στην παρακμή.
«Προς τον Aμίαντο κάποτε ανηφόριζαν χιλιάδες άνθρωποι με έναν μπόγο στον ώμο και ένα καλάθι στο χέρι για να δουλέψουν στο μεταλλείο και να εξασφαλίσουν το ψωμί της οικογένειάς τους», αναφέρουν παραπομπές του βιβλίου στον έντυπο τύπο, ενώ αναφορές και δημοσιεύματα μιλούν για τις απεργίες των αμιαντωρύχων, καθώς και για τις επιπτώσεις στην υγεία των εργαζομένων του μεταλλείου.
Κύριες και κύριοι,
Το εξαιρετικό αυτό σύγγραμμα του Κυριάκου Παπαδόπουλου μας φέρνει πιο κοντά με την ιστορία του τόπου μας.
Η σκόνη του χρόνου μπερδεύει τη μνήμη. Καλύπτει τα απομεινάρια της ιστορίας, καψώνει τη λησμονιά. «Αν θέλουμε να δώσουμε όπλα στα παιδιά μας να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις του μέλλοντος δεν υπάρχει πιο σοφός τρόπος από το να τους διδάξουμε την καταγωγή τους», αναφέρει ο συγγραφέας στο βιβλίο.
«Έπεα πτερόεντα» λέει και ο Όμηρος. Οι μάρτυρες των γεγονότων σιγά σιγά χάνονται. Εναπόκειται σε εμάς να διατηρήσουμε την ατομική και συλλογική μνήμη, να αναγνωρίσουμε την αξία των εμπειριών των προηγούμενων γενεών και να διαφυλάξουμε τις μαρτυρίες τους ως παρακαταθήκη, ως οδοδείκτη για τις επόμενες γενιές.
Αγαπητοί,
«Σαν σκελετό στην ερημία από καιρό λιωμένο...ελληνικό ερείπιο…» παρομοιάζει «τη χώρα του Αμιάντου» στους στοίχους του ποιήματος του ο εθνικός μας ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης.
Ο Αμίαντος, μια κοινότητα φίλε Πρόεδρε, που έμελλε να βρίσκεται στα πρόθυρα της εγκατάλειψης και του μαρασμού, σήμερα, είναι μια κοινότητα που παλεύει να ανθίσει και να ευημερήσει, να αναπτυχθεί σε ένα πολιτιστικό κέντρο, αξιοποιώντας τις προοπτικές που δημιουργεί η ιστορία, η παράδοση και η ομορφιά του τόπου μας.
Με προσήλωση στις εξαγγελίες του Προέδρου της Δημοκρατίας και οδηγό την αναγκαιότητα στήριξης της υπαίθρου και αναζωογόνησης των ορεινών μας κοινοτήτων, έχουμε προχωρήσει ως Κυβέρνηση σε προγραμματισμό και προώθηση δράσεων και έργων υποδομής, που καλύπτουν όλους τους τομείς της δημόσιας δραστηριότητας και οι οποίες θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη στην περιοχή Τροόδους και όλων των ορεινών περιοχών. Από τον χώρο της υγείας, της παιδείας, της κοινωνικής πρόνοιας, τις μεταφορές, τον τουρισμό, την γεωργία, το περιβάλλον, την ασφάλεια και την πυρόσβεση, ακόμα και την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Περαιτέρω, το Υπουργείο Εσωτερικών, τον περασμένο Μάρτιο εξαγγείλαμε γενναιόδωρα στεγαστικά σχέδια και μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο, με ιδιαίτερη αναφορά στις ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές μας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Στεγαστικό Σχέδιο Ορεινών περιοχών έχει στηρίξει οικονομικά μέχρι τώρα 12 οικογένειες για ιδιοκατοίκηση στην περιοχή της Πιτσιλιάς, με το ποσό που καταβλήθηκε να ανέρχεται στις €430.000.
Παράλληλα, να θυμίσω ότι οι κάτοικοι του Αμιάντου μπορούν να επωφεληθούν, στο πλαίσιο της επιδοματικής μας πολιτικής, από οικονομική βοήθεια κάτω από τα σχέδια επιδομάτων, τα οποία προσφέρουν συμπληρωματικά με τα στεγαστικά μας σχέδια, στηρίζοντας όσους επιλέξουν να παραμείνουν στα ορεινά, βοηθώντας την μετάβασή τους στα αστικά κέντρα.
Σε αυτή τη δύσκολη χρονικά συγκυρία, λόγω της πανδημίας, μέλημα και έγνοια της Κυβέρνησης είναι η ολιστική αντιμετώπιση των διαχρονικών προβλημάτων των ορεινών μας περιοχών, καθώς και η αντιμετώπιση της αστυφιλίας.
Να ανακοινώσω ότι πρόσφατα έχει αρχίσει και η εκπόνηση, από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, της Δήλωσης Πολιτικής του Τροόδους, η οποία έχει προκύψει ως εισήγηση στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Ορεινών Κοινοτήτων. Αυτή θα περιλαμβάνει στοχευμένα μέτρα πολιτικής και πρόνοιες για προαγωγή και διευκόλυνση της ανάπτυξης, στηρίζοντας μεταξύ άλλων και τον τουρισμό, την μεταποίηση κ.ο.κ. Η δήλωση πολιτικής αναμένεται να ολοκληρωθεί αρχές του 2023.
Επιπλέον, θα προκηρυχθεί, περί της φετινής χρονιάς, η έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης των πολεοδομικών ζωνών της Δήλωσης Πολιτικής για την Ύπαιθρο.
Κύριες και κύριοι,
Υποδεχόμαστε σήμερα το βιβλίο «Αμίαντος: Το διαμάντι του Τροόδους». Η τιτλοφορία του ευρηματική και εύστοχή. Από τη μία αναμοχλεύει θύμησες του παρελθόντος προβάλλοντας την ακμή της οικονομικής δραστηριότητας από την περίοδο εκμετάλλευσης του ορυκτού, ενώ από την άλλη παραπέμπει στο γραφικό χωριό-διαμάντι, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα κάτω από την κορυφή του Τροόδους, χωμένο μέσα στο πράσινο που διασχίζει ο ποταμός Κούρης.
Για το αποτέλεσμα αυτό, χρωστάμε ιδιαίτερες ευχαριστίες προς τον συγγραφέα και καταξιωμένο δημιουργό δεκάδων ποιημάτων, μυθιστορημάτων και διηγημάτων, Κυριάκο Παπαδόπουλο. Με την ίδια δημιουργικότητα, οίστρο και διάθεση του ευχόμαστε να συνεχίσει να αξιοποιεί το μεράκι του για μελέτη και συγγραφή βιβλίων, που να προσδίνουν πρόσθετη αξία στην κυπριακή μας ύπαιθρο.
Συγχαρητήρια αξίζουν βεβαίως και στον Κοινοτάρχη κ. Κρίτων Κυριακίδη, καθώς και στο Κοινοτικό Συμβούλιο του Αμιάντου για την απόφαση τους να στηρίξουν την έκδοση του βιβλίου αυτού, αλλά και για τη διοργάνωση της σημερινής παρουσίασης. Είμαι βέβαιος ότι η έκδοση θα συμβάλει θετικά στην καλύτερη γνωριμία με την κοινότητα του Αμίαντου.
Εύχομαι από καρδίας το υπέροχο αυτό βιβλίο να είναι καλοτάξιδο.
(ΕΦυς/ΜΒ)