Αποστολή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως (Τ.Π.Ο.) είναι η ρύθμιση της πολεοδομικής και χωροταξικής ανάπτυξης της Κύπρου, με βασικό άξονα την αειφορία και σημείο αναφοράς τον άνθρωπο και το δημόσιο συμφέρον. Το Τ.Π.Ο. εκπονεί Σχέδια Ανάπτυξης και Μελέτες τα οποία και εφαρμόζει μέσω του Πολεοδομικού Ελέγχου. Μέσα από μια σειρά σχεδίων και κινήτρων, το Τμήμα εργάζεται για την αναβάθμιση και τη διατήρηση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος μέσα στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης. Εκτελεί επίσης σειρά έργων κατασκευής και συντήρησης στους κυβερνητικούς οικισμούς με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Ειδικότερα, ο ρόλος του Τ.Π.Ο. αναλύεται στους πιο κάτω βασικούς τομείς:
(i) Προγραμματισμός και σχεδιασμός της ανάπτυξης των πόλεων και της υπαίθρου, μέσω της εκπόνησης ή/ και στήριξης εκπόνησης Σχεδίων Ανάπτυξης για τις αστικές και μη περιοχές, και προστασία και αναβάθμιση του ιστορικού και φυσικού περιβάλλοντος,
(ii) σχεδιασμός και ανοικοδόμηση οικισμών, στέγαση των εκτοπισμένων συνεπεία της τουρκικής εισβολής του 1974 και χάραξη της ευρύτερης Στεγαστικής Πολιτικής του Κράτους,
(iii) σχεδιασμός και υλοποίηση Πολεοδομικών Έργων για τις κύριες αρτηρίες των πόλεων και για τη διαμόρφωση πλατειών και άλλων ανοικτών δημόσιων ή κοινοτικών χώρων στις πόλεις και οικισμούς της υπαίθρου, και
(iv) εφαρμογή των προνοιών των Σχεδίων Ανάπτυξης μέσω του ελέγχου των Πολεοδομικών Αιτήσεων και της Πολεοδομικής Αδειοδότησης του ιδιωτικού τομέα και έγκριση και καθοδήγηση των δημόσιας ωφέλειας έργων, που εκπονούνται από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.